■ سعدی، رگ غیرت ایرانی بخش عمومی

سعدی، رگ غیرت ایرانی و باقی قضایا

حمید رضا حسینی



فرض کنید دانشنامه ویکی پدیا در بخش انگلیسی خود سعدی را یک شاعر عرب قلمداد کند، بی‌درنگ "کمپین" بزرگی از ایرانیان برای اعتراض به این "اقدام موهن" راه می‌افتد که به کمتر از یک میلیون امضاء برای اصلاح این اشتباه نابخشودنی رضایت نمی دهد!

دوباره فرض کنید یک مؤسسه آمریکایی یا اروپایی – که معلوم نیست چقدر معتبر باشد - یک نظرسنجی برای انتخاب 10 شاعر بزرگ تاریخ ترتیب دهد و نام سعدی را نیز در فهرست بگذارد، هر روز تعداد زیادی ایمیل دریافت می‌کنیم که تشویقمان می‌کند برای سربلندی ایرانیان و جلوگیری از انتخاب هومر، پترارک یا گوته به سعدی رأی دهیم. دریافت این ایمیل‌ها ممکن است تا هفته‌ها و بلکه ماهها پس از پایان رأی گیری و اعلام نتیجه ادامه داشته باشد!

حالا فرض کنید یک کارشناس میراث فرهنگی اظهار عقیده کند که آبیاری باغچه‌های آرامگاه سعدی موجب نفوذ آب به ساختمان آرامگاه و نشست آن شده است، حتی پیش از آن که مجالی برای بررسی این نظر فراهم شود، از باغبانان شیرازی گرفته تا بالاترین مقامات اجرایی کشورمورد پرسش رسانه‌ها قرار می‌گیرند و چه بیانیه‌هایی که در محکومیت بی‌توجهی به مواریث فرهنگی صادر نمی شود.

این همه یعنی ما سعدی را دوست داریم، به او افتخار می‌کنیم و میراثی را که برایمان به یادگار نهاده، ارج می‌نهیم. این میراث همان سخن اوست که "همچون شکر می‌خورند" و "چون کاغذ زر می برند" و راستی را که "بر کمال فضل و بلاغت او حمل نتوان کرد." در یک کلام زبان فارسی است که می‌گویند شکر است! این زبان آن قدر گرامی است که برخی می‌گویند نباید نام معرّب آن را به کاربریم و بهتر است به جای "فارسی" بگوییم "پارسی"

این اما، یک روی سکه ماست.

نه فقط در جمع خارج نشینان – نه آن گروه به راستی دوستار فرهنگ ایران- که در میهن سعدی هم ساده‌ترین واژگان زبان او از سکه افتاده و مدتهاست که

Ok بودن به جای خوب بودن

Free بودن به جای وقت آزاد داشتن

On Time بودن به جای وقت شناس بودن

Relax بودن به جای راحت بودن

Love داشتن به جای عاشق بودن

Cancer داشتن به جای سرطان داشتن

Freezeشدن به جای یخ زدن

Cheap بودن به جای ارزان بودن

و....

بر زبان فارسی زبانان جاری است.

آری، ما فارسی را شکر می‌دانیم، ما سعدی را بر ذروه شعر و ادب فارسی می بینیم و به میراث گران‌سنگ او افتخار می‌کنیم، فقط کمی از این که به زبان او سخن گوییم شرمساریم و ترجیح می‌دهیم از زبان شکسپیر وام بگیریم که Hi class تراست!